Pani Komendant, w pierwszym numerze naszego kwartalnika zamieściliśmy wywiad z zastępcą dyrektora Biura Kadr i Szkolenia podinsp. Jackiem Gilem, którym zapowiadał zmiany w systemie szkolnictwa policyjnego. Od tego czasu minęło pół roku. Czy zapowiadana ewolucja znalazła swoje potwierdzenie w praktyce?

Tak, zapowiadane zmiany dokonują się cały czas. Mówiąc w dużym uproszczeniu, obecnie możemy wyróżnić trzy poziomy prowadzonych szkoleń: szkolenie zawodowe podstawowe, szkolenie wyższe zawodowe oraz doskonalenie zawodowe. Szkolenie zawodowe podstawowe, obowiązkowe dla wszystkich funkcjonariuszy, organizowane jest centralnie i realizowane we wszystkich szkołach Policji w systemie stacjonarnym. Szkolenie wyższe zawodowe, za realizację którego odpowiada Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, przeznaczone jest dla policjantów w służbie stałej i jednocześnie absolwentów szkół wyższych.
Sprawa wygląda na nieco bardziej skomplikowaną w przypadku doskonalenia zawodowego. Na tym poziomie wyróżniamy trzy obszary szkoleniowe: doskonalenie centralne, doskonalenie lokalne i doskonalenie zewnętrzne.
W przypadku prowadzonych przez szkoły policyjne kursów organizowanych centralnie, inicjatorami mogą być poszczególne biura KGP, a podmiotem określającym program jest Komendant Główny Policji. Warto podkreślić, iż obecnie mamy także – wyróżnione w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie szkoleń – tzw. inne przedsięwzięcia, również realizowane w jednostkach szkoleniowych, choć ich forma jest dużo bardziej zróżnicowana. Mogą to być np. seminaria lub warsztaty. Różnica polega jednak głównie na tym, że inicjatorem tych szkoleń mogą być zainteresowane jednostki terenowe, a instytucją zatwierdzającą i realizującą program takiego przedsięwzięcia jest szkoła Policji.
Kolejny poziom to doskonalenie lokalne, za które odpowiedzialni są kierownicy jednostek organizacyjnych Policji. Szkolenia organizowane lokalnie mają – zgodnie z rozporządzeniem – przede wszystkim doskonalić nabyte już umiejętności lub wzbogacać wiedzę funkcjonariuszy o nowe elementy. Zakres jest więc dosyć szeroki, jednak tego rodzaju szkolenia nigdy nie będą tak kompleksowe, jak kursy organizowane w jednostkach szkoleniowych.
Warto wspomnieć również o jeszcze jednej możliwości, przewidzianej w rozporządzeniu, choć nie angażuje to bezpośrednio szkół Policji – są to szkolenia organizowane przez podmioty zewnętrzne, dla policjantów potrzebujących określonych umiejętności, których nie mogą nabyć na kursach wewnętrznych.

Jeżeli już jesteśmy przy szkoleniach zewnętrznych – standardem w świecie nauki i edukacji stają się obecnie szkolenia w ramach tzw. kształcenia na odległość, z wykorzystaniem Internetu. Czy w szkolnictwie policyjnym mamy szansę również na tego typu rozwiązania, czy dopuszczalna jest jedynie forma stacjonarna?

Tego typu rozwiązania zostały już uwzględnione w przepisach. Kiedy tylko powstanie odpowiednia struktura informatyczna, będziemy mogli takie kursy realizować. Mam nadzieję, że na wdrożenie tej formy szkolenia nie będziemy musieli czekać długo.

Duża liczba wakatów w jednostkach terenowych, nie tylko w pionie prewencji, ale również kryminalnym, zmusza komendantów do zapełniania wolnych miejsc młodymi funkcjonariuszami, świeżo po tzw. kursie podstawowym. Dotychczasowe, półroczne szkolenie, miało za zadanie przygotować policjanta przede wszystkim do pracy w popularnej „patrolówce”. Zapowiadano jednak zmiany w tym zakresie – czy doszły do skutku i do komend trafią ludzie przygotowani także do pełnienia służby np. w sekcjach dochodzeniowo-śledczych?

Tak, zgodnie z zapowiedziami program tzw. kursu podstawowego został uzupełniony przede wszystkim o elementy związane z postępowaniem karnym. Młodzi policjanci zapoznają się więc z podstawowymi regułami prowadzenia postępowań przygotowawczych, co jest niezbędne podczas pracy w pionie kryminalnym. Oczywiście wiedza, którą otrzymują – zgodnie z charakterem szkolenia początkowego – jest ograniczona do podstaw, ale z pewnością będzie im się dużo łatwiej wdrożyć do pracy w „dochodzeniówce” niż absolwentom wcześniejszych edycji, nastawionych głównie na pracę w pionie prewencji.

Szkoły Policji w Polsce z reguły specjalizują się w określonych dziedzinach. Centrum Szkolenia Policji jako jedyne w kraju prowadzi szkolenia m.in. dla policjantów ruchu drogowego. Jakie jeszcze kursy w nowym systemie szkoleń pozostają w wyłącznej gestii CSP?

W tym zakresie w zasadzie nic się nie zmieniło. Na ogólną liczbę 46 powierzonych do realizacji szkołom policyjnym kursów, aż 30 realizujemy jako jedyni. W dalszym ciągu kompleksowo kształcimy kadry dla pionu ruchu drogowego – zarówno na rozbudowanym kursie specjalistycznym, jak i w ramach krótkich kursów doskonalenia zawodowego, np. z zakresu obsługi tachografów cyfrowych, co pozwala policjantom z większym stażem służby uzupełnić zaległości w zakresie nowych technik i obsługi urządzeń bez konieczności przechodzenia długotrwałego, kompleksowego przeszkolenia.
Jako jedyna szkoła realizujemy też szkolenia z zakresu techniki operacyjnej – tu ze zrozumiałych względów nie będę wchodzić w szczegóły, powiem tylko, że dotyczy to pełnego spectrum działań tego pionu, a więc zarówno prowadzenia obserwacji, jak i kontroli operacyjnej.
Ponadto, jako jedyni w kraju, kształcimy policyjnych przewodników psów służbowych, również w pełnym zakresie specjalizacji – a więc zarówno przewodników psów wykorzystywanych w służbie patrolowej, ale też psów wyszukujących zapach narkotyków, materiałów wybuchowych czy zwłok na lądzie i w wodzie.
Nasza oferta jest naprawdę bardzo szeroka, trudno wymienić wszystkie specjalności w czasie krótkiej rozmowy – wspomnę jeszcze, że w Centrum Szkolenia Policji kształcimy również specjalistów w zakresie minerstwa i pirotechniki, pełnienia służby na wodach, a także płetwonurków i wyspecjalizowane grupy antyterrorystyczne – jako jedyni posiadamy rozbudowane zaplecze logistyczne niezbędne przy tego typu szkoleniach, m.in. niewielki poligon pirotechniczny, pomieszczenia do ćwiczeń AT czy wreszcie osobny ośrodek zamiejscowy w Kalu na Mazurach. Tylko u nas kształcą się również technicy kryminalistyczni, specjaliści ds. przestępczości nieletnich czy z zakresu przestępczości narkotykowej.
Przełożonych w jednostkach terenowych szczególnie może zainteresować nowa oferta w zakresie kursów dla policjantów z nieetatowych grup realizacyjnych, którzy dotychczas nie mogli być kierowani na szkolenia dla funkcjonariuszy z etatowych jednostek AT. Są to – realizowane także przez WSPol. w Szczytnie – kursy o oznaczeniu kodowym ZNP, przeznaczone dla policjantów dokonujących zatrzymań osób szczególnie niebezpiecznych. Szczegóły wkrótce znajdą się na naszej stronie internetowej.

A jak wygląda sytuacja ze szkoleniami w zakresie obowiązujących nas już procedur układu z Schengen? Bo w momencie otwarcia granic policjantom przybyło obowiązków, związanych przede wszystkim z kontrolą obcokrajowców...

Policjanci zapoznają się ze wszystkimi procedurami Schengen już na etapie kursu podstawowego – znajdują się one w programie od dłuższego czasu. Młodzi funkcjonariusze otrzymują pełen pakiet wiedzy i umiejętności w zakresie niezbędnych przepisów oraz zasad współpracy z polską komórką SIRENE – także w zakresie sprawdzeń osób i pojazdów za pomocą terminalu mobilnego, w który wyposażonych jest coraz więcej radiowozów w kraju.
Ale to nie wszystko – w końcowej fazie przygotowań jest także program kursu specjalistycznego przygotowujący policjantów do korzystania z zasobów Systemu Informacyjnego Schengen. Powinien on ruszyć jeszcze w tym roku, w najgorszym przypadku na początku roku 2009.

Na koniec warto zapytać jeszcze o plany. Jak będzie rozwijało się CSP i jego oferta szkoleniowa?

W tym roku priorytetem dla wszystkich szkół jest zaspokojenie potrzeb całej formacji w zakresie szkolenia podstawowego – i to właśnie tego rodzaju kursy będą dominowały w najbliższym czasie w związku z prowadzonym na szeroką skalę naborem do służby. Natomiast dalszy rozwój i poszerzanie oferty szkoleniowej CSP w dużej mierze zależy od jednostek terenowych, ponieważ nasze plany ściśle się wiążą z ich zapotrzebowaniem na konkretne rodzaje szkoleń, przesyłanym do nas za pośrednictwem KGP lub bezpośrednio. Skupiamy się w tej chwili na jak najszybszej reakcji – nie musimy już czekać na opracowanie programu kursu centralnego, jesteśmy w stanie sami, jako szkoła, opracować i wdrożyć program przedsięwzięcia realizowanego w ramach doskonalenia zawodowego. To ogromne ułatwienie – jeśli zmienią się przepisy lub pojawią jakieś nowe elementy w pracy policyjnej, jesteśmy w stanie w krótkim czasie przygotować i przeprowadzić szkolenie dla wybranej grupy funkcjonariuszy, oczywiście z uwzględnieniem aktualnych „mocy przerobowych” i nasilenia innych kursów, realizowanych centralnie. Warto również przypomnieć, że – realizując strategię rozwoju szkolnictwa policyjnego – każdej ze szkół Policji przypisano określone komendy wojewódzkie, z którymi ściśle współpracuje w zakresie organizowania i prowadzenia szkoleń lokalnych – w naszym przypadku są to Lublin, Kielce, Radom i Warszawa (KSP).

Dziękuję za rozmowę.