W przypadku operacji o skomplikowanej strukturze dowodzenia i zarządzania przepływem informacji, decyzją Komendanta Głównego Policji, powoływane jest Policyjne Centrum Dowodzenia (PCD), które swoje funkcjonowanie opiera na bazie kwatermistrzowskiej Centrum Szkolenia Policji w Legionowie. Trzon kadry kierowniczej PCD szczebla średniego stanowią policjanci Głównego Sztabu Policji KGP, jednakże znaczna część obsady PCD to pracownicy dydaktyczni CSP w Legionowie.
Operacje policyjne, w których Komendant Główny Policji sprawował dowodzenie, wykorzystując funkcjonalność PCD, to Finał Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012 oraz 19. Sesja Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych.
Struktura, funkcjonalność oraz zaplecze logistyczne PCD zapewniają wysoki poziom oraz ciągłość przepływu informacji, wspomagającego proces decyzyjny.
Zabezpieczenie Finału Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012 było realizowane w formie ogólnopolskiej operacji policyjnej pod kryptonimem „HAT TRICK 2012”, w ramach której zaangażowano około 57 tys. funkcjonariuszy Policji. Jednak sercem całej operacji, strukturą zapewniającą współdziałanie z krajowymi i zagranicznymi podmiotami, współpracującymi z Policją w obszarze bezpieczeństwa i porządku publicznego, na poziomie strategicznym, był sztab dowódcy operacji – Policyjne Centrum Dowodzenia. PCD składało się z Centrum Dowodzenia Operacją, którego głównym zadaniem było skoordynowanie działań prowadzonych przez Policję na terenie całego kraju, oraz Centrum Wymiany Informacji, które było ukierunkowane na prowadzenie współpracy i wymiany informacji, w szczególności o charakterze międzynarodowym.
Do współpracy w Centrum Dowodzenia Operacją zostali również zaproszeni przedstawiciele innych służb, podmiotów i instytucji zaangażowanych w zapewnienie bezpieczeństwa UEFA EURO 2012, m.in.: Biura Ochrony Rządu, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Straży Ochrony Kolei, Żandarmerii Wojskowej, a także Ministerstwa Obrony Narodowej (Dowództwo Wojsk Specjalnych i Dowództwo Operacyjne Sił Zbrojnych RP).
W Centrum Wymiany Informacji zadania realizowali oficerowie zagranicznych sił wspierających działania polskiej Policji, zaproszeni do współpracy na mocy międzynarodowych porozumień. W CWI gościliśmy policjantów i przedstawicieli służb porządku publicznego z Grecji, Rosji, Czech, Hiszpanii, Włoch, Irlandii, Chorwacji, Anglii, Holandii, Danii, Niemiec, Portugalii, Szwecji, Słowenii, Węgier, Austrii, Słowacji oraz Ukrainy. W oparciu o przyjęte rozwiązania współpracowaliśmy również z przedstawicielami Interpolowskiej Grupy Wsparcia Wydarzeń Wysokiej Rangi (IMEST) oraz Europolu, których zadaniem było wspieranie działań i realizowanie przedsięwzięć służby kryminalnej.
W ramach zintegrowanego podejścia do zapewnienia bezpieczeństwa do pracy w PCD zostali skierowani policjanci i pracownicy Policji z Centrum Szkolenia Policji w Legionowie, Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, Komendy Głównej Policji oraz komend wojewódzkich Policji. W ramach przygotowania obsady przed rozpoczęciem operacji policyjnej odbył się cykl warsztatów z wykorzystaniem obiektu PCD i jego wyposażenia. Łącznie obsadę PCD stanowiło 300 osób, w tym 220 policjantów.
Realizacja operacji policyjnej pod kryptonimem „Klimat”, zarządzonej na potrzeby zabezpieczenia 19. Sesji Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych to średnio 2300 funkcjonariuszy Policji skierowanych każdego dnia do działań na terenie Warszawy, ale również sztab dowódcy operacji – Policyjne Centrum Dowodzenia, powołany na potrzeby skutecznego zarządzania siłami oraz przepływem informacji.

Na potrzeby operacji „Klimat” w strukturze sztabu dowódcy Policyjnego Centrum Dowodzenia wyodrębniono 21 zespołów funkcjonalnych, do zadań których m.in. należało:

• prowadzenie bieżącej współpracy z Komendą Stołeczną Policji i komendami wojewódzkimi Policji w zakresie działań związanych z rozpoznaniem oraz opracowywaniem analiz zagrożeń,
• koordynowanie realizacji podejmowanych eskort policyjnych,
• prowadzenie bieżącej międzynarodowej współpracy w zakresie potencjalnych zagrożeń,
• koordynowanie działań związanych z zabezpieczeniem logistycznym,
• koordynowanie przedsięwzięć związanych z zabezpieczeniem finansowym,
• bieżące monitorowanie mediów i prowadzenie obsługi medialnej.

W ramach struktury funkcjonalnej PCD został wyodrębniony również zespół dedykowany współpracy pozapolicyjnej, w którym zostały utworzone stanowiska pracy dla przedstawicieli poszczególnych służb i podmiotów odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie kraju. W jego skład wchodzili przedstawiciele Biura Ochrony Rządu, Straży Granicznej, Dowództwa Operacyjnego Sił Zbrojnych, Żandarmerii Wojskowej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Ochrony Kolei. Przyjęcie takiego rozwiązania umożliwiało stałą dystrybucję informacji oraz pozyskiwanie istotnych danych bez zbędnej zwłoki.

W celu zapewnienia właściwej realizacji zadań o charakterze międzynarodowym, ze szczególnym uwzględnieniem wymiany informacji, jednym z zadań sztabu dowódcy operacji było prowadzenie współpracy z organami ścigania innych państw europejskich oraz organizacjami i instytucjami o charakterze międzynarodowym. W związku z tym wyodrębniono w strukturach sztabu dodatkowe zespoły, tj.:

• zespół do spraw międzynarodowej wymiany informacji, do zadań którego w szczególności należała realizacja współpracy i wymiany informacji w wymiarze międzynarodowym i krajowym;
• zespół oficerów delegowanych na stanowisko dowodzenia ONZ, do zadań którego w szczególności należało zapewnienie właściwej współpracy Policyjnego Centrum Dowodzenia ze stanowiskiem dowodzenia ONZ w zakresie wymiany informacji w związku z prowadzoną operacją policyjną;
• stanowisko dla przedstawiciela Organizacji Narodów Zjednoczonych, do zadań którego w szczególności należało zapewnienie właściwej współpracy Policji ze służbami ONZ w zakresie wymiany informacji w związku z prowadzoną operacją policyjną.

Ponadto przez cały okres realizowanej operacji policyjnej dwóch przedstawicieli Interpolu (IMEST) wspierało działania polskiej Policji, przekazując informacje za pośrednictwem międzynarodowych kanałów wymiany informacji.
Łącznie obsada Policyjnego Centrum Dowodzenia wynosiła 148 osób, w tym 116 przedstawicieli Policji oraz 32 osoby z innych służb i podmiotów. Znaczna większość obsady PCD to osoby, które już zdobyły doświadczenie w ramach pracy w PCD podczas realizacji operacji policyjnej „HAT TRICK 2012”.
Zarówno plany operacji policyjnej „HAT TRICK 2012”, jak i operacji policyjnej „Klimat”, włączając w to struktury funkcjonalne sztabu dowódcy operacji, zostały przygotowane i opracowane w Głównym Sztabie Policji Komendy Głównej Policji.
W roku 2014 planowane jest uruchomienie PCD w związku z zabezpieczeniem Spotkania Gubernatorów Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w Warszawie, zaplanowanego w dniach 14–16 maja, z udziałem około 2,5 tys. delegatów z 80 krajów, w tym osób podlegających ochronie BOR, oraz w związku z 18. Mistrzostwami Świata w Piłce Siatkowej Mężczyzn, które zostaną rozegrane w dniach 30 sierpnia – 21 września w 7 miastach Polski.

mł. asp. Daniel Kędziora,
specjalista Wydziału Operacyjnego GSP KGP