POZYSKIWANIE PRZEZ POLICJĘ ŚRODKÓW FINANSOWYCH Z FUNDUSZY POMOCOWYCH na poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym

W 2015 r. aż 27 307 wypadków (co stanowiło 82,8% ogółu) zaistniało z winy kierujących pojazdami. W wyniku tych zdarzeń śmierć poniosło 2010 osób (68,4%), a 34 086 zostało rannych (85,7%). Piesi spowodowali 2619 wypadków (7,9% ogółu), w wyniku których śmierć poniosło 450 osób (15,3% ogółu zabitych), a obrażenia ciała odniosło 2238 osób (5,6% ogółu rannych). Należy podkreślić, że wypadki drogowe stanowią kategorię przestępstw pochłaniającą najwyższą liczbę osób zabitych, jednak powszechność ich powstawania czyni ten fakt niedostrzeganym wśród społeczeństwa polskiego.

Policja prowadzi zakrojone na wielką skalę przedsięwzięcia mające na celu poprawę warunków poruszania się po drogach oraz poprawę przestrzegania przepisów ruchu drogowego. Dotyczą one zarówno działań kontrolnych w głównych obszarach zagrożeń ruchu drogowego, jak i szeroko rozumianej profilaktyki oraz działalności legislacyjnej. Nadmierna prędkość stanowi przyczynę ok. 26% wypadków drogowych, w których ginie prawie 40% wszystkich zabitych, dlatego też prowadzenie stałego nadzoru nad ruchem drogowym i egzekwowanie przestrzegania przepisów ruchu drogowego – w tym określonych limitów prędkości – stanowi jedno z najbardziej strategicznych zadań Policji. Nie pozostawia wątpliwości fakt, że poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym może być realizowana przez Policję tylko w przypadku, gdy będzie ona dysponowała odpowiednimi narzędziami. Dlatego też, oprócz zakupów finansowanych z budżetu państwa, Komenda Główna Policji od lat aplikuje o środki finansowe w ramach różnych funduszy pomocowych oraz aktywnie uczestniczy w realizacji projektów związanych z poprawą bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Realizacja tych projektów ma na celu stały wzrost bezpieczeństwa w ruchu drogowym, m.in. poprzez efektywniejszy nadzór, podniesienie skuteczności w ściganiu sprawców naruszeń przepisów ruchu drogowego, usprawnienie pracy służb ruchu drogowego w miejscu wypadków drogowych, minimalizowanie konsekwencji wypadków, jak również edukację dzieci i młodzieży w zakresie wychowania komunikacyjnego.

Głównym zadaniem tych przedsięwzięć jest oddziaływanie prewencyjne wobec uczestników ruchu oraz kształtowanie poprawnych zachowań na drodze. Innym aspektem jest ujawnianie i karanie tych osób, które swoim zachowaniem naruszają obowiązujące normy prawne i stanowią zagrożenie dla innych użytkowników dróg.

Jednym z pierwszych tego typu doświadczeń były cztery niżej wymienione projekty zrealizowane w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Transport.

 

 1.   Projekt „Wyposażenie Policji w urządzenia do wykrywania środków działających podobnie do alkoholu u kierowców” nr SPOT/2.3.2/85/04.

Łączna wartość projektu: 2 793 770,00 zł, w tym: dofinansowanie w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Transport ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 2 095 327,50 zł, współfinansowanie: 698 442,50 zł.

Projekt obejmował zakup 70 000 urządzeń (narkotestów) do wykrywania środków działających podobnie do alkoholu u kierowców (opiatów, amfetaminy, kokainy, tetrahydrokanabinoli, benzodiazepin).

Celem projektu było:

• ograniczenie przypadków kierowania pojazdami przez osoby, które są po użyciu środków działających podobnie do alkoholu; tym samym z ruchu mieli być wyeliminowani ci kierujący, którzy stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa, i należą do grupy potencjalnych sprawców wypadków drogowych;
• poznanie, na podstawie przeprowadzonych kontroli, skali zjawiska używania przez kierowców środków działających podobnie do alkoholu.

 

2.   Projekt „Doposażenie Policji w urządzenia rejestrujące zachowanie kierowców zamontowane na radiowozach” nr SPOT/2.3.2/86/04.

Łączna wartość projektu: 1 438 977,80 zł, w tym: dofinansowanie w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Transport ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 1 077 732,75 zł, współfinansowanie: 361 245,05 zł.

Projekt obejmował zakup 10 urządzeń rejestrujących zachowanie kierowców, zamontowanych na radiowozach, czyli tzw. wideorejestratorów.

Cele projektu:

• zwiększenie zasięgu oddziaływania prewencyjnego na kierowców;
• podniesienie skuteczności ścigania sprawców naruszeń przepisów ruchu drogowego;
• zmniejszenie liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych;
• objęcie dynamicznym nadzorem większej liczby odcinków dróg i kierujących pojazdami.

 

 3.   Projekt „Rozbudowa Systemu Realizującego SEWIK” nr SPOT/2.3.2/87/04.

Łączna wartość projektu: 19 982 890,00 zł, w tym: dofinansowanie w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Transport ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 14 834 900,22 zł, współfinansowanie: 5 147 989,78 zł.

Projekt obejmował:

• rozbudowę hurtowni danych Krajowego Systemu Informacji Policyjnej (KSIP) i Systemu Wsparcia Informatycznego Służb Ruchu Drogowego (SWRD);
• rozbudowę centralnego zasobu SWRD;
• zakup 2313 Mobilnych Terminali Noszonych.

Cele projektu:

• poprawa efektywności procesu przetwarzania informacji o zdarzeniach w ruchu drogowym;
• ułatwienie analizy i oceny stanu bezpieczeństwa na drogach;
• poprawa bezpieczeństwa na drogach na obszarze Polski;
• przekazywanie dokładniejszych danych dotyczących zdarzeń drogowych, włącznie z podaniem współrzędnych geograficznych miejsca zdarzeń;
• usprawnienie współpracy i wymiany informacji z podmiotami i instytucjami uprawnionymi, takimi jak służby utrzymania dróg, zakłady ubezpieczeniowe itp.;
• podniesienie skuteczności ścigania sprawców naruszeń przepisów ruchu drogowego.

 

 4.   Projekt „Wyposażenie jednostek Policji w urządzenia do wykrywania alkoholu w organizmie kierującego” nr SPOT/2.3.2/88/04.

Łączna wartość projektu: 2 379 000,00 zł, w tym: dofinansowanie w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Transport ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 1 784 250,00 zł, współfinansowanie: 594 750,00 zł.

Projekt obejmował zakup 1000 urządzeń do wykrywania alkoholu w organizmie kierującego, czyli tzw. alkotestów.

Cele projektu:

• zwiększenie częstotliwości kontroli trzeźwości;
• zwiększenie liczby ujawnionych kierowców prowadzących pojazd po spożyciu alkoholu;
• wytworzenie w społeczeństwie świadomości nieuchronności kontroli trzeźwości, co w konsekwencji spowoduje spadek liczby osób, które zdecydują się na kierowanie pojazdem po spożyciu alkoholu;
• poznanie, na podstawie przeprowadzonych kontroli, skali zjawiska kierowania pojazdami przez kierowców, którzy wcześniej spożywali alkohol;
• ograniczenie przypadków kierowania pojazdami przez osoby, które są po użyciu alkoholu; tym samym wyeliminowanie kierujących, którzy stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa i należą do grupy potencjalnych sprawców wypadków drogowych.

Łączna wartość ww. projektów wyniosła 26 594 637,80 zł, w tym dofinansowanie w ramach SPOT ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 19 792 210,47 zł i współfinansowanie: 6 802 427,33 zł.

Sprzęt zakupiony w ramach powyższych projektów został przekazany do komend wojewódzkich Policji oraz do Komendy Stołecznej Policji.

Sektorowy Program Operacyjny Transport (SPO Transport) był jednym z siedmiu programów operacyjnych osiągających cele Narodowego Planu Rozwoju na lata 2004–2006. Realizacja programu była finansowana z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), wysokość współfinansowania wynosiła do 75% całkowitych kwalifikowalnych kosztów projektu – pozostałe 25% stanowiło wkład własny beneficjenta. W ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Transport dofinansowaniem został objęty między innymi obszar „Bezpieczniejsza infrastruktura drogowa”. Całkowity budżet przeznaczony na wsparcie tej dziedziny w latach 2004–2006 wyniósł 680,3 mln euro. Wśród grona beneficjentów Działania 2.3 – Wdrażanie i monitoring środków poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego – wymieniono Komendę Główną Policji.

 

Kryteriami koniecznymi do uzyskania dofinansowania były:

• zgodność projektu z krajową polityką poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego (Program GAMBIT 2000);
• wpisanie projektu w zakres Krajowego Programu Poprawy BRD oraz przyczynienie się do realizacji jego założeń i celów;
• zgodność z polityką Wspólnoty dotyczącą poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego (Biała Księga Polityki Transportowej UE).

Kryteriami pożądanymi było:

• przyczynienie się projektu do poprawy stanu brd;
• wpisanie projektu w zakres Europejskiego Programu Działań brd;
• w przypadku kontynuacji projektu po ustaniu finansowania z EFRR cele i zastosowanie projektu zostaną zachowane.

Komenda Główna Policji w ramach Działania 2.3 SPO Transport zgłosiła pięć projektów mających na celu poprawę skuteczności działań prewencyjnych Policji ruchu drogowego. Wnioski zostały opracowane w Generatorze Wniosków, biznesplany przygotowano zgodnie z sugestiami Ministerstwa Infrastruktury.

Obecnie największym źródłem środków zewnętrznych jest Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (POIŚ). W roku 2017 KGP rozpoczęła realizację trzeciego już projektu z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ramach POIŚ. W ramach nowego przedsięwzięcia pn. „Bezpieczniej na drogach – nowoczesny sprzęt dla polskiej Policji” planowany jest zakup:

• 600 radiowozów oznakowanych, 140 radiowozów nieoznakowanych z wideorejestratorem, 400 laserowych mierników prędkości z rejestracją obrazu oraz 740 terminali mobilnych stanowiących wyposażenie pojazdów służby ruchu drogowego. Koszt szacunkowy całego projektu to 102 100 000 zł, który w 85% (86 785 000 zł) zostanie sfinansowany z Funduszy Europejskich – w ramach Funduszu Spójności. Pozostałe 15% (15 315 000 zł) będzie współfinansowane z budżetu państwa. Oczekiwanym rezultatem całego przedsięwzięcia jest zmniejszenie liczby wypadków drogowych o minimum 5% w obszarze oddziaływania projektu.

Dzięki wsparciu Unii Europejskiej, KGP zrealizowała również dwa wcześniejsze projekty w ramach POIŚ. Pierwszy – pn. „Doposażenie jednostek Policji w specjalistyczny sprzęt służący poprawie bezpieczeństwa w ruchu drogowym na obszarze całego kraju” – o wartości 50 630 249,22 zł, zakończył się w 2011 r. Do jednostek terenowych Policji na terenie całego kraju trafiło wówczas: 18 specjalistycznych pojazdów typu furgon przeznaczonych do działań profilaktyczno-edukacyjnych, 64 specjalistycznych furgonów Ambulans Pogotowia Ruchu Drogowego „APRD”, 120 samochodów osobowych oznakowanych z wideorejestratorami oraz 368 motocykli ciężkich w wersji „RD” wraz z wyposażeniem. Zakup został sfinansowany w 85% z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, co stanowiło wartość 43 035 713,23 zł.

(...)

Arkadiusz Czerwiński, Robert Skibiński, Dorota Gutowska
Sekcja Pozyskiwania Środków Pomocowych
Wydziału Zamówień Publicznych i Funduszy Pomocowych Biura Finansów KGP

 

---

Pełna wersja artykułu "Pozyskiwanie przez Policję środków finansowych z funduszy pomocowych na poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym" w pliku PDF