Podstawowe zadania Policji, jako umundurowanej i uzbrojonej formacji służącej społeczeństwu, przeznaczonej do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego, reguluje ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji¹. Do tych zadań należą m.in.:

• ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra,
• ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym zapewnienie spokoju w miejscach publicznych oraz w środkach publicznego transportu i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania,
• inicjowanie i organizowanie działań mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi,
• wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców, kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych związanych z działalnością publiczną lub obowiązujących w miejscach publicznych.

Zgodnie z ustawą z dnia 20 czerwca 1997 r.– Prawo o ruchu drogowym czuwanie nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu na drogach, kierowanie ruchem i jego kontrolowanie należą do zadań Policji². W związku z tym policjant jest uprawniony do tego, aby w trakcie służby wykorzystywać przyrządy kontrolno-pomiarowe do określania prędkości poruszających się pojazdów oraz używania urządzeń rejestrujących³. Należy przy tym pamiętać, że przepisy wykonawcze precyzyjnie wskazują, że stosować te urządzenia może wyłącznie policjant z komórki organizacyjnej Policji właściwej do spraw ruchu drogowego, który ukończył kurs specjalistyczny w tym zakresie⁴.

Prowadzone są trzy rodzaje kursów specjalistycznych w zakresie wykorzystywania w służbie przyrządów do pomiaru prędkości. W zależności od rodzaju ukończonego kursu policjant uzyskuje uprawnienie do używania w trakcie pełnienia służby przyrządów, których obsługa została ujęta w programie nauczania.

I tak – zgodnie z:

• decyzją nr 300 Komendanta Głównego Policji z dnia 25 września 2018 r. w sprawie programu nauczania na kursie specjalistycznym w zakresie ruchu drogowego – część szczególna (Dz. Urz. KGP poz. 99) – symbol oznaczenia kursu: RDs – policjanci uzyskują uprawnienie do stosowania: ręcznych mierników prędkości, wideorejestratorów wykroczeń;
• decyzją nr 94 Komendanta Głównego Policji z dnia 17 marca 2018 r. w sprawie programu nauczania na kursie specjalistycznym w zakresie obsługi ręcznych mierników prędkości (Dz. Urz. KGP poz. 48) – symbol oznaczenia kursu: RMP – policjanci uzyskują uprawnienie do stosowania: ręcznych mierników prędkości;
• decyzją nr 845 Komendanta Głównego Policji z dnia 30 listopada 2007 r. w sprawie programu kursu specjalistycznego w zakresie videorejestratorów wykroczeń (Dz. Urz. KGP Nr 22, poz. 165), zm. decyzją nr 76 KGP z dnia 6 kwietnia 2017 r. (Dz. Urz. KGP poz. 18) – symbol oznaczenia kursu: VR – policjanci uzyskują uprawnienie do stosowania: wideorejestratorów wykroczeń.

W ramach każdego z powyższych kursów przewidziano 16 godzin dydaktycznych, podczas których policjant zapoznaje się z tematyką dotyczącą wybranych urządzeń. Zakres szkolenia obejmuje:

• podstawy prawne,
• obowiązki, uprawnienia i zakazy,
• zasady działania, budowę i warunki użycia,
• dokumentowanie,
• taktykę pracy.

Wyżej wymienione kursy specjalistyczne są realizowane przez Centrum Szkolenia Policji w Legionowie oraz Szkołę Policji w Katowicach.

WYBRANE DEFINICJE

Urządzenie rejestrujące – stacjonarne, przenośne lub zainstalowane w pojeździe albo na statku powietrznym urządzenie ujawniające i zapisujące za pomocą technik utrwalania obrazów naruszenia przepisów ruchu drogowego przez kierujących pojazdami⁵.

Wideorejestrator – prędkościomierz kontrolny, o którym mowa w przepisach w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym, oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych⁶.

Ręczny miernik prędkości – radarowy albo laserowy przyrząd do pomiaru prędkości, o którym mowa w przepisach w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym, oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych⁷.

Pojazd kontrolowany – pojazd, którego prędkość jest mierzona⁸.

Prędkościomierz kontrolny – przyrząd, który wykonuje pomiar prędkości pojazdu kontrolowanego na podstawie:

• pomiaru prędkości pojazdu, w którym przyrząd ten jest zainstalowany,
• pomiaru czasu przebycia przez pojazd kontrolowany odcinka drogi o określonej długości⁹.

Przyrząd laserowy – przyrząd emitujący promieniowanie laserowe, który:

• na podstawie pomiaru czasu powrotu impulsów odbitych od pojazdu kontrolowanego mierzy odległość do tego pojazdu, a następnie na podstawie serii dokonanych pomiarów odległości i czasu wyznacza prędkość pojazdu kontrolowanego
• wykonuje pomiar prędkości pojazdu kontrolowanego na podstawie zmian częstotliwości fali modulującej promieniowanie laserowe, powstałych wskutek odbicia od ruchomych obiektów (efekt Dopplera)¹⁰.

Przyrząd radarowy – przyrząd emitujący wiązkę fal elektromagnetycznych o kierunku zbliżonym do równoległego lub o kierunku skośnym do kierunku ruchu pojazdu kontrolowanego, wykonujący pomiar prędkości pojazdu kontrolowanego na podstawie zmian częstotliwości fal elektromagnetycznych powstałych wskutek odbicia od ruchomych obiektów (efekt Dopplera)¹¹.

(...)

sierż. szt. Marcin Gąsior
sierż. szt. Rafał Bloch

Zakład Ruchu Drogowego CSP

Pełna wersja artykułu "Wykorzystanie przyrządów kontrolno-pomiarowych do pomiaru prędkości" w pliku PDF