DZIAŁALNOŚĆ DYDAKTYCZNA I POZADYDAKTYCZNA ZAKŁADU SŁUŻBY PREWENCYJNEJ

Proces dydaktyczny

Zgodnie z posiadanymi kompetencjami nauczyciele ZSP przekazują wiedzę i kształcą umiejętności m.in. z zakresu:

zapewniania bezpieczeństwa i porządku publicznego w miejscu pełnienia służby oraz podejmowania interwencji;
pełnienia służby patrolowej, konwojowej, w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych oraz konwojowania i ochrony poczty specjalnej;
zapobiegania patologii społecznej, przeciwdziałania przemocy w rodzinie i postępowania w sprawach nieletnich;
komunikacji społecznej i współpracy z mediami;
realizacji zadań policjantów-spottersów;
systemów łączności policyjnej;
praw człowieka, polityki antydyskryminacyjnej oraz etyki zawodowej w Policji;
służby dyżurnej jednostek organizacyjnych Policji i pełnienia służby przez dzielnicowych;
wykonywania zadań obronnych w Policji, taktyki działań zespołowych oraz wykorzystania technicznych środków wzmocnienia.

Tak szeroka problematyka szkoleń spowodowała konieczność wyłonienia w strukturze ZSP następujących nieetatowych zespołów:

łączności;
taktyki działań zespołowych;
ds. patologii społecznej, nieletnich i komunikacji społecznej;
ogólnoprewencyjnego.

2013 r. to przede wszystkim czas związany z wykonywaniem zadań służbowych na szkoleniach zawodowych podstawowych. Nauczyciele policyjni ZSP realizowali zajęcia dydaktyczne na 12 edycjach szkolenia zawodowego podstawowego z 2492 słuchaczami w 112 grupach szkoleniowych.
Kadra dydaktyczna Zakładu Służby Prewencyjnej to profesjonalnie przygotowani policjanci z wieloletnim doświadczeniem zawodowym, którzy oprócz realizacji zajęć dydaktycznych na szkoleniu zawodowym podstawowym, są odpowiedzialni za proces kształcenia na kursach specjalistycznych, zgodnie ze swoją specjalizacją.

W ubiegłym roku realizowano kursy:

dla służby dyżurnej jednostek organizacyjnych Policji;
dla policjantów realizujących czynności w zakresie zasad bezpiecznego konwojowania i ochrony materiałów poczty specjalnej na magistralnych, wewnątrzwojewódzkich i lokalnych trasach kurierskich;
z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie;
dla oficerów prasowych w zakresie wykonywania działalności prasowo-informacyjnej w Policji;
w zakresie przeciwdziałania przestępstwom z nienawiści;
w zakresie taktycznych aspektów prowadzenia postępowania w sprawach nieletnich.

Kadra ZSP w 2013 r. zrealizowała łącznie 39 637 godzin dydaktycznych.
Należy jednocześnie podkreślić, że oferta szkoleniowa ZSP jest o wiele bogatsza niż ta, którą zrealizowano w 2013 r. Na taki stan rzeczy miały wpływ przede wszystkim możliwości organizacyjne CSP związane z bazą noclegową oraz zaangażowanie kadry w realizację zadań na szkoleniach zawodowych podstawowych.

2014 r. to niewątpliwie dalsza realizacja zajęć na szkoleniach zawodowych podstawowych, ale także rozszerzenie oferty kursów specjalistycznych o:

kurs dla policjantów wykonujących czynności związane z konwojowaniem osób,
kurs dla policjantów dzielnicowych,
kurs dla policjantów w zakresie przeciwdziałania demoralizacji i przestępczości nieletnich oraz działań podejmowanych na rzecz małoletnich.

W celu zapewnienia słuchaczom możliwie najwyższego poziomu kształcenia, do prowadzenia części zajęć są zapraszani wysokiej klasy specjaliści reprezentujący zarówno jednostki organizacyjne Policji szczebla wojewódzkiego lub KGP, jak i podmioty pozapolicyjne, np.: biegły sądowy z zakresu psychologii, przedstawiciele Fundacji Dzieci Niczyje, Fundacji Ocalenie, Polskiego Związku Piłki Nożnej, Stowarzyszenia „Nigdy więcej”.

Nadzór nad pełnieniem służb przez słuchaczy

Niezwykle istotnym zadaniem realizowanym przez kadrę ZSP, wpływającym m.in. na kształtowanie pozytywnego wizerunku Policji w oczach społeczeństwa, jest nadzór nad pełnieniem przez słuchaczy służb patrolowych na terenie jednostek organizacyjnych Policji szczebla rejonowego i powiatowego znajdujących się w promieniu do 70 kilometrów od Legionowa. Służby te są ujęte w programie szkolenia zawodowego podstawowego, który nakłada obowiązek zrealizowania w warunkach rzeczywistych pięciu 8-godzinnych służb patrolowych przez wszystkich słuchaczy. Realizacja przedmiotowego zadania wymaga szczególnej odpowiedzialności ze strony kadry zakładu oraz wielu przedsięwzięć organizacyjnych. W wyniku licznych spotkań i dokonywanych uzgodnień z przedstawicielami jednostek Policji służby są realizowane w dziewięciu jednostkach terenowych garnizonu mazowieckiego i stołecznego.

(...)

Służby patrolowe pozwalają słuchaczom na skonfrontowanie swojej wiedzy i umiejętności zawodowych, nabywanych dotychczas w środowisku szkolnym, z realizacją zadań w warunkach rzeczywistych. Słuchacze doskonalą swój warsztat służbowy pod nadzorem policjantów z jednostek terenowych. Służby realizowane są w systemie 3-zmianowym, a ich pełnienie przekłada się na wymierne efekty związane z osiąganiem konkretnych wyników w służbie.

(...)

Na szczególne podkreślenie zasługuje postawa trojga słuchaczy szkolenia zawodowego podstawowego: post. Anety Dawidziuk, post. Krzysztofa Pasieki i post. Karola Szusty, którzy w dniu 17 grudnia 2013 r., pełniąc służbę w dyspozycji KPP Płońsk, wspólnie z policjantem z tej jednostki organizacyjnej Policji przeprowadzili ewakuację grupy około 40 osób, w tym małych dzieci i osób starszych, z płonącego budynku, w którym znajdowały się mieszkania prywatne oraz sklep.
Warto wspomnieć, że realizacja służb patrolowych przez słuchaczy szkoleń zawodowych podstawowych stanowi znaczne wsparcie dla jednostek organizacyjnych Policji szczebla powiatowego i rejonowego, wzmacnia nasycenie służbą patrolową w podległym im terenie, buduje przekonanie mieszkańców o odpowiedniej dbałości Policji o bezpieczeństwo w wymiarze lokalnym i jednocześnie ma bezpośredni i obserwowalny wpływ na spadek dynamiki przestępstw i wykroczeń w terminie przeprowadzania tych przedsięwzięć. Na zasadzie wielokrotności w służbach patrolowych w 2013 r. wzięło udział 6640 słuchaczy oraz 602 wykładowców.

Doskonalenie lokalne

Zgodnie ze stanowiskiem Komendanta Głównego Policji szkoły policyjne w maju 2013 r. zostały w trybie pilnym zaangażowane do przygotowania i przekazania pakietów edukacyjnych składających się z programu nauczania, przykładowych konspektów oraz pomocy dydaktycznych, przeznaczonych do realizacji zajęć w komendach wojewódzkich Policji w ramach lokalnego doskonalenia zawodowego z zakresu stosowania środków przymusu bezpośredniego i broni palnej, zgodnie z nowymi uregulowaniami prawnymi. Ponadto zobowiązano je do przeprowadzenia takiego doskonalenia dla kadry i słuchaczy szkół. W CSP obowiązek ten został zrealizowany przez kadrę Zakładu Służby Prewencyjnej. Ze względu na fakt, że ustawa o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej weszła w życie w dniu 24 maja 2013 r., a termin wykonania zadania wskazano na 31 maja 2013 r., policjanci ZSP mieli tylko kilka dni na opracowanie w przystępnej formie dużego pakietu edukacyjnego opartego na całkiem nowych rozwiązaniach, co z pewnością było bardzo dużym wyzwaniem organizacyjnym i merytorycznym. Pakiet ten został przekazany do KWP w Łodzi, Radomiu, Kielcach i do KSP.

Opracowanie publikacji i materiałów dydaktycznych

Oprócz realizacji zadań zleconych przez jednostki nadrzędne, nauczyciele policyjni ZSP przejawiają znaczną inicjatywę polegającą na opracowywaniu różnorodnych publikacji i materiałów dydaktycznych, w tym skryptów, filmów dydaktycznych lub artykułów. W roku 2013 opracowano łącznie 13 publikacji z zakresu szeroko rozumianej prewencji.

Spotkania profilaktyczne

Kadra ZSP dużą wagę przywiązuje do budowania pozytywnego wizerunku CSP w środowisku społeczności lokalnej. Jednym z przejawów tej szczególnej dbałości o właściwe postrzeganie społecznej roli Policji jest organizacja i prowadzenie przez dydaktyków ZSP spotkań profilaktycznych z różnymi grupami odbiorców.

Ich tematyka jest bardzo zróżnicowana, jednak głównym założeniem jest przekazanie informacji dotyczących ogólnie pojętego bezpieczeństwa. W szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych spotkania dotyczą przede wszystkim charakterystyki zagadnień związanych z odpowiedzialnością prawną nieletnich w przypadku złamania prawa i niestosowania się do obowiązujących norm społecznych. Natomiast główne tematy omawiane w przedszkolach i szkołach podstawowych to m.in. niebezpieczeństwa wynikające z kontaktów z obcymi osobami, agresywnymi psami czy z zażywania nieznanych substancji lub leków. W roku 2013 przeprowadzono 25 takich spotkań, w których uczestniczyło łącznie 1340 uczniów i przedszkolaków.

Policjanci ZSP angażują się również w spotkania organizowane w ramach kampanii „Cała Polska czyta dzieciom”. Czytanie bajek to wspaniała okazja do nawiązania kontaktów i edukacji z zakresu bezpieczeństwa w miłej i przyjaznej atmosferze. Centrum Szkolenia Policji od lat wspiera także Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy. Stoiska, pokazy sprzętu policyjnego, gry i zabawy dla dzieci to tylko nieliczne atrakcje, które zazwyczaj przygotowują wykładowcy ZSP z udziałem słuchaczy Centrum Szkolenia Policji. W 2014 r. „graliśmy” w sztabie przygotowanym w Zespole Szkolno-Przedszkolnym im. Legionów Polskich 1914–1918.

Praca w zespołach zadaniowych

Kadra ZSP bierze czynny udział w przedsięwzięciach podnoszących lub systematyzujących poziom posiadanej wiedzy zawodowej lub dających możliwość wymiany doświadczeń oraz w pracach zespołów programowych lub zadaniowych powoływanych przez KGP. Działalność ta przyczynia się do aktualizacji wiedzy i przekłada się na jakość procesu dydaktycznego.

W ostatnim okresie przedstawiciele ZSP uczestniczyli m.in. w:

III eksperckiej konferencji poświęconej tematyce zaginięć dzieci i osób dorosłych organizowanej przez MSW, KGP i Fundację Itaka pn. „Poszukiwanie osób zaginionych w Polsce i w Europie – 2013”;
międzynarodowym szkoleniu „Train the trainers” w Bukareszcie, odbywającym się w ramach europejskiego projektu „CoPPRa policja środowiskowa oraz prewencja radykalizacji”;
„VI wspólnych warsztatach szkoleniowych dla funkcjonariuszy Policji i Straży Granicznej dotyczących zwalczania przestępczości handlu ludźmi”;
warsztatach dla koordynatorów procedury „Niebieskie karty”;
zespole do opracowania programu doskonalenia w zakresie organizacji uroczystości o charakterze ceremonialnym oraz w realizacji zajęć na kolejnych edycjach kursu opartego na tym programie;
seminariach poświęconych np. podsumowaniu działalności straży miejskich i ochronie praw zwierząt;
II forum wymiany doświadczeń pt. „Zgromadzenia publiczne i imprezy masowe – prawo i praktyka”;
projekcie edukacyjnym dla dzieci i młodzieży, organizowanym przez Goethe Institut pod nazwą „Mistrz dryblingu”;
zespole ekspertów w ramach XX Ogólnopolskich Zawodów Policjantów Prewencji Turnieju Par Patrolowych „Patrol Roku”;
zespole do opracowania programu kursu specjalistycznego dla policjantów wykonujących czynności związane z konwojowaniem osób;
zespole do opracowania programu szkolenia zawodowego podstawowego policjantów na czas zagrożenia bezpieczeństwa państwa i wojny;
pracy zespołu zajmującego się włączeniem szkół policyjnych do systemu SWI.

Profilowanie zawodowe

Warto również wspomnieć o pozadydaktycznej działalności nauczycieli policyjnych ZSP ukierunkowanej na pozytywne oddziaływanie na słuchaczy szkoleń zawodowych podstawowych i kursów specjalistycznych poprzez zaoferowanie im dużego wyboru ciekawych przedsięwzięć realizowanych w czasie wolnym od służby, z uwzględnieniem posiadanych przez nich zdolności i zainteresowań.
Rozwijanie zainteresowań słuchaczy, budzenie w nich pasji poznawczej i aktywności to tylko nieliczne z zadań, jakie postawiło przed sobą działające w CSP Prewencyjne Koło Zainteresowań. Kadra dydaktyczna ZSP, mając na celu wszechstronne przygotowanie słuchaczy do wykonywania zadań na stanowiskach służbowych w pionie prewencji, poza realizacją procesu dydaktycznego, angażuje się w prowadzenie działalności rozszerzającej wiedzę o Policji i rozwijającej zainteresowania zawodowe policjantów. Ma to na celu profilowanie zawodowe, ułatwiające policjantom, będącym dopiero na początku ścieżki rozwoju zawodowego, dokonywanie trafnych wyborów i świadomy wpływ na rozwój własnej kariery policyjnej. W ramach przedmiotowych zajęć policjanci ZSP organizują przede wszystkim zajęcia w dwóch obszarach tematycznych:

turniej wiedzy i umiejętności zawodowych pn. Turniej Par Patrolowych organizowany wspólnie z kadrą Zakładu Interwencji Policyjnych oraz Wydziału Dowodzenia CSP,
zajęcia wyjazdowe do jednostek i komórek organizacyjnych Policji oraz podmiotów pozapolicyjnych.

Turniej Par Patrolowych jest podzielony na trzy kolejne etapy:

I etap – składa się z testu wiedzy (60 pytań), do którego przystępują wszyscy chętni słuchacze, a po jego zakończeniu wyłanianych jest 10 najlepszych par;
II etap – obejmuje dwie konkurencje składające się z policyjnego toru przeszkód oraz strzelania szybkiego; podczas tego etapu wyłanianych jest 5 najlepszych par;
III etap – symulacja interwencji policyjnych, która pozwala wyłonić zwycięską parę.

Słuchacze biorący udział w turnieju mają możliwość sprawdzenia zdobytej wiedzy teoretycznej i praktycznej podczas wykonywania czynności służbowych. Rywalizacja zawodowa przyciąga słuchaczy do udziału w tym turnieju i rozwija m.in. ich umiejętności współpracy oraz daje możliwość lepszego przygotowania się do wykonywania zadań w trakcie służby w warunkach rzeczywistych.
Zajęcia, których głównym celem jest profilowanie zawodowe, polegają m.in. na pokazaniu ciekawych ścieżek rozwoju kariery zawodowej i skupiają się przede wszystkim na wyjazdach do jednostek specjalistycznych Policji oraz innych instytucji, których ustawowe działania mają na celu ochronę życia i zdrowia obywateli, zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz przestrzegania zasad współżycia społecznego lub które współpracują z Policją. Są również spotkania z zaproszonymi gośćmi, którzy reprezentują przede wszystkim wspomniane wyżej instytucje. Taka forma dobrowolnej aktywności młodych policjantów, prowadzona w czasie wolnym od zajęć, pozwala im mocniej identyfikować się ze służbą, a poza tym stanowi atrakcyjną i pożądaną rozrywkę dla słuchaczy szkoły policyjnej, sprzyjającą ponadto lepszemu zintegrowaniu ich środowiska.
Od samego początku istnienia Prewencyjnego Koła Zainteresowań przedsięwzięcia organizowane przez kadrę ZSP spotykały się z dużym zainteresowaniem i aprobatą ze strony słuchaczy. Najwięcej zrealizowanych przedsięwzięć to wyjazdy do jednostek specjalistycznych Policji oraz innych podmiotów pozapolicyjnych. Początkowo było to kilka wyjazdów w roku, ale już w 2011 r. zorganizowano łącznie 28 takich wyjazdów, w których uczestniczyło 682 słuchaczy szkolenia zawodowego podstawowego. Największą popularnością cieszą się wizyty w Zarządzie Lotnictwa Policyjnego Głównego Sztabu Policji KGP, którego głównym zadaniem jest wykonywanie działań operacyjno-lotniczych w ramach wsparcia realizacji zadań przez inne służby Policji oraz wdrażanie i monitorowanie systemów i procedur operacyjnych zapewniających bezpieczne wykonanie operacji lotniczych. Słuchacze mają możliwość zobaczyć śmigłowce będące na wyposażeniu Głównego Sztabu Policji KGP oraz zapoznać się ze specjalistycznym sprzętem używanym podczas działań. Ponadto poznają zasady wykorzystania śmigłowców do działań rozpoznawczych, pościgowych, poszukiwawczych i patrolowych oraz zasady bezpieczeństwa i podstawowe komunikaty związane z bezpiecznym podejmowaniem śmigłowca i wyznaczaniem miejsca lądowania. Podczas tych wyjazdów większość słuchaczy ma możliwość uczestniczenia w lotach patrolowych i sprawdzenia praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy w warunkach rzeczywistych.
Dodatkowe wyjazdy zorganizowane w ramach Prewencyjnego Koła Zainteresowań to kolejne okazje do poznania struktur organizacyjnych jednostek specjalistycznych Policji oraz innych instytucji. Przykładem są wyjazdy zorganizowane do Referatu Konnego działającego w ramach Wydziału Wywiadowczo-Patrolowego Komendy Stołecznej Policji czy Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej nr 15 Państwowej Straży Pożarnej w Warszawie. Niemałe emocje wzbudzały wizyty w Zakładzie Kynologii Policyjnej CSP w Sułkowicach, gdzie słuchacze mieli możliwość obserwowania oraz uczestnictwa w zajęciach związanych ze szkoleniem psów policyjnych w różnych kategoriach, czy w Komendzie Rejonowej Policji – Warszawa VI, gdzie mogli z bliska zobaczyć nowoczesne pomieszczenia dla osób zatrzymanych i zapoznać się z obowiązkami osób pełniących tam służbę. W czasie funkcjonowania Prewencyjnego Koła Zainteresowań słuchacze odwiedzili ponadto kilkukrotnie Komisariat Policji Portu Lotniczego Warszawa-Okęcie, Komisariat Policji Metra Warszawskiego, a także Stołeczne Stanowisko Kierowania Komendy Stołecznej Policji.
W 2013 r. zorganizowano 5 edycji Turnieju Par Patrolowych oraz wiele zajęć wyjazdowych. Również i tym razem największe zainteresowanie wzbudzały wizyty w Zarządzie Lotnictwa Policyjnego Głównego Sztabu Policji KGP (20 wyjazdów). Oprócz słuchaczy szkolenia zawodowego podstawowego, do jednostek specjalistycznych Policji wraz z nauczycielami policyjnymi ZSP, którzy zarazem występowali w roli organizatorów wyjazdów oraz merytorycznych opiekunów grup, wyjeżdżali słuchacze kursów ruchu drogowego oraz kursów doskonalenia techników kryminalistyki.
Bardzo istotnym zadaniem, które stawia sobie kadra ZSP w ramach działalności Prewencyjnego Koła Zainteresowań, jest modelowanie postaw słuchaczy. W celu wzmocnienia w młodych policjantach potrzeby niesienia pomocy osobom potrzebującym oraz ich uwrażliwienia na problemy ludzi znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej zostały zorganizowane zbiórki koleżeńskie wśród słuchaczy, policjantów i pracowników CSP na rzecz Ośrodka dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „DOM” w Warszawie oraz na rzecz ośrodka wsparcia dla kobiet z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży „ETEZJA” w Warszawie.
Prewencyjne Koło Zainteresowań organizuje nie tylko ciekawe wyjazdy, ale także wizyty interesujących gości, którzy podczas spotkań ze słuchaczami CSP poruszali wiele ciekawych zagadnień dotyczących funkcjonowania reprezentowanych przez nich instytucji. Na przykład w lutym odbyło się spotkanie poświęcone zagadnieniom związanym z przeciwdziałaniem przemocy domowej. Uczestniczyli w nim przedstawiciele Ośrodka dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „DOM” w Warszawie oraz słuchacze szkolenia zawodowego podstawowego. Natomiast w październiku ze słuchaczami spotkali się pracownicy Zakładu Karnego Warszawa-Białołęka, którzy przybliżyli młodym policjantom problematykę związaną z podkulturą więzienną, pracą wychowawczą z osadzonymi, czy współpracą Służby Więziennej z Policją w ramach wykonywania konwojów.
Dużym zainteresowaniem cieszył się także konkurs plastyczny „Policjant w krzywym zwierciadle”. Jego uczestnikami byli słuchacze szkolenia zawodowego podstawowego realizowanego w CSP.
Pozytywne wyniki działalności Prewencyjnego Koła Zainteresowań, jego popularność wśród słuchaczy czy bardzo pozytywny społeczny oddźwięk prowadzonych przedsięwzięć wskazują na potrzebę kontynuacji tej działalności w przyszłości.

Podsumowanie

Zakład Służby Prewencyjnej ze względu na szeroki zakres realizowanych zadań i wielość obszarów kształcenia spełnia bardzo ważną rolę w procesie przygotowania zawodowego policjantów służby prewencyjnej, zarówno na poziomie podstawowym, jak i specjalistycznym. Dyspozycyjność, profesjonalizm i wieloletnie doświadczenie zawodowe oraz bogactwo stosowanego przez kadrę dydaktyczną warsztatu metodycznego znajdują uznanie w opiniach uczestników szkoleń i kursów, a wymiernym efektem są widoczne bardzo dobre wyniki uzyskiwane przez słuchaczy podczas egzaminów. Również olbrzymie zaangażowanie nauczycieli policyjnych ZSP w realizację przedsięwzięć o charakterze profilaktycznym dla bardzo różnych grup odbiorców, przekłada się w dłuższej perspektywie na wzrost zaufania do formacji policyjnej i zmianę profilu zachowań na bardziej bezpieczne i prospołeczne.

podinsp. Tomasz Wewiór, kom. Marceli Śmiałek

Pełna wersja artykułu w pliku PDF