POWIETRZNE OPERACJE POLICJI

Na mapie lotniczej naszego kraju Lotnictwo Policji znane jest z tego, że wykonuje najbardziej różnorodne i bardzo zaawansowane zadania. Służbę w powietrzu pełni niewielka grupa 77 osób. Część z nich to piloci, a pozostali to inżynierowie i mechanicy obsługujący śmigłowce w 6 bazach lotniczych. Lotnictwo Policji obecnie eksploatuje 5 różnych typów śmigłowców, a cała flota obejmuje 14 statków powietrznych, takich jak Bell 206, Bell 412, W-3 „Sokół”, Mi-8 i Mi-2.

Głównym celem Lotnictwa Policji w ubiegłym roku było utrzymanie gotowości do prowadzenia zadań, pomimo braków w obsadzie etatowej, wycofywania z eksploatacji kolejnych śmigłowców oraz zabezpieczenia dodatkowej bazy lotniczej na potrzeby akcji ratowniczych w Zakopanem. Policyjni lotnicy starali się zapewnić gotowość śmigłowców do lotu przez 365 dni, 24 godziny na dobę. Śmigłowce Lotnictwa Policji spędziły w powietrzu ponad 2200 godzin, co stanowi bardzo dużą liczbę w porównaniu z poprzednimi latami. Załogi, które na co dzień przygotowane są do wykonywania zadań o każdej porze doby, w trudnych warunkach atmosferycznych, na całym terytorium kraju mogą pochwalić się bardzo wymiernymi efektami swojej pracy. Z pokładów policyjnych śmigłowców odnaleziono 21 zaginionych osób, 8 pojazdów oraz zlokalizowano nielegalne uprawy marihuany i maku. Wspierające akcje lotnicze zapewniły zabezpieczenie obserwacyjne i rozpoznawcze prowadzonych działań policyjnych. Dzięki dużemu nakładowi pracy pomyślnie przeprowadzono wszystkie zadania ratownicze i ewakuacyjne, a działania lotnictwa bezpośrednio wpływały na bezpieczeństwo społeczeństwa i zachowanie porządku publicznego.
Bywają chwile, kiedy policyjna formacja lotnicza staje się bardziej widoczna, a wykonane zadania zostają medialnie rozpowszechnione. Takie wydarzenia to czasem udział w spektakularnych akcjach policyjnych, jednak najczęściej lotnictwo zaznacza swój udział w działaniach ratowniczych, kiedy to śmigłowce niosą pomoc ludności i biorą udział w poszukiwaniach osób zaginionych. W ostatnim czasie śmigłowce można było dostrzec w trakcie akcji ratowniczych prowadzonych na południu kraju w rejonach górskich. Wykonano wiele trudnych zadań, których realizacja możliwa była tylko dzięki ogromnemu zaangażowaniu i ciężkiej pracy policyjnych lotników. Śmigłowce ze znajdującymi się na pokładzie ratownikami TOPR-u udzielały pomocy ofiarom wypadków na szlakach turystycznych. Pomoc i wsparcie ludności stały się w ubiegłym roku jednym z głównych celów „niebieskich lotników”, a formacja jest dumna ze swoich osiągnięć związanych z niesieniem bezpośredniej pomocy poszkodowanym znajdującym się w potrzebie.
Dyżury ratownicze śmigłowca W-3 dla Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego w ubiegłym roku rozpoczęto w dniu 10 czerwca. Do końca grudnia załogi wykonały już 92 akcje ratownicze, niosąc pomoc 113 osobom poszkodowanym w terenie, gdzie trudno było dotrzeć ekipom naziemnym. W tym czasie śmigłowiec wykonywał również operacje transportowe i poszukiwawcze.
Podstawowy cel Lotnictwa Policji stanowi działalność statutowa, czyli powietrzne wsparcie akcji policyjnych. Wykonywane loty z wykorzystaniem urządzeń obserwacyjnych dostarczają materiałów służących identyfikacji zdarzeń oraz zapewniają pogląd na sytuację z lotu ptaka. Załogi śmigłowców prowadzą też poszukiwania porzuconych samochodów, tzw. „dziupli”, nielegalnych upraw, wytwórni narkotyków czy też znajdujących się w lasach bimbrowni. Wykorzystanie śmigłowców staje się coraz bardziej powszechne, a świadomość o skuteczności działań lotniczych do celów policyjnych stale rośnie. Metoda poszukiwań z użyciem śmigłowca pozwala w bardzo krótkim czasie przeszukać duże obszary, co wielokrotnie przyspiesza czas prowadzonych działań. Śmigłowiec zastępuje wieloosobowe zespoły poszukiwawcze i zwolnić funkcjonariuszy z konieczności wykonywania wielogodzinnych akcji poszukiwawczych metodą tyraliery. Śmigłowce często angażowane są do wsparcia zabezpieczenia działań w trakcie organizacji imprez masowych, w których dochodzi do zdarzeń z demonstrantami i pseudokibicami. Obecność śmigłowca w powietrzu, wraz ze sprzętem rejestrującym, przyczynia się do szybszego zakończenia zdarzeń z udziałem chuliganów. Działania prewencyjne, we współpracy z jednostkami ruchu drogowego, w których śmigłowce wychwytują zdarzenia na drogach i lokalizują utrudnienia, pozwalają wdrożyć tymczasowe lub stałe rozwiązania usprawniające płynny przepływ pojazdów.
Policyjne śmigłowce współpracują także, wspierając swoimi działaniami, z Biurem Ochrony Rządu, Państwową Strażą Pożarną, Żandarmerią Wojskową oraz Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Zadania specjalne
W ramach szkoleń wykonywane są loty specjalne nad morzem i w górach. Te pierwsze realizowane są w Zatoce Gdańskiej i na wodach międzynarodowych, gdzie ćwiczy się scenariusze działań związane z przechwytywaniem i odbiciem statków oraz lądowania na lądowiskach wyniesionych – platformach wiertniczych. W lotach górskich poznaje się nie tylko specyfikę trudnych warunków w tym terenie, ale także doskonali się współpracę z grupami antyterrorystycznymi, jednostkami specjalnymi Straży Granicznej, ratownikami GOPR-u i TOPR-u. Długi staż ćwiczeń w górach obejmował zadania desantu ratowników na linach osobistych, na wyciągarce, a także desantu z pokładu w zawisie w terenie, gdzie nie dało się wykonać pełnego lądowania.

Wsparcie ratowników TOPR-u
Był to kolejny rok współpracy ze służbami ratowniczymi w górach. Po tym jak w 2013 r. śmigłowiec TOPR-u został skierowany na prace remontowe i nie mógł dłużej pełnić służby w Tatrach, Lotnictwo Policji okazało się jedyną formacją
w kraju, która praktycznie z dnia na dzień mogła przejąć zadania ratunkowe w górach. W 2014 r. Lotnictwo Policji kontynuowało służbę górach od 10 czerwca. Załogi policyjne w każdym zadaniu musiały wykazywać się zaawansowanymi technikami pilotażu i dużym doświadczeniem ze względu na bardzo wymagające warunki pogodowe panujące w górach. Największe utrudnienie podczas takich lotów stanowiły podmuchy wiatru, które negatywnie wpływały na stabilność lotu. Śmigłowiec stacjonujący w Tatrach oprócz działań ratowniczych wykonywał jednocześnie zadania policyjne, a ekipa wyznaczonych policyjnych mechaników prowadziła na miejscu bieżącą obsługę oraz wymianę podzespołów. Śmigłowiec i jego załoga stacjonowały w Zakopanem, jednak swoimi działaniami ratowniczymi obejmowały obszar całych Tatr. Podczas pełnienia dyżuru piloci wykonali 317 lotów, spędzając w powietrzu prawie 100 godzin. Policjanci wspólnie z ratownikami TOPR-u uczestniczyli w 92 akcjach ratowniczych, w których udzielono szybkiej pomocy 111 poszkodowanym osobom.
W wyniku prowadzonych akcji poszukiwawczych odnaleziono także 3 ciała osób zaginionych. W czasie najintensywniejszych operacji śmigłowiec policyjny startował nawet 15 razy dziennie.

5 osób uratowanych jednego dnia
19 czerwca 2014 r. załoga Lotnictwa Policji dostaje wezwanie w rejon Koziej Przełęczy Wyżnej. Śmigłowiec startuje, po drodze z lądowiska pobiera dodatkowych ratowników. W wyniku poszukiwań lokalizuje dwie poszkodowane osoby. Aby udzielić pomocy, desantuje ratowników, którzy zajmują się osobami na ziemi, za pomocą dźwigu pokładowego. Podczas akcji załoga otrzymuje kolejne zlecenie wylotu w rejon Koziej Doliny. Lot wykonywany jest natychmiast, a na miejscu wysadzani są ratownicy. Załoga śmigłowca od razu wraca do poprzedniego miejsca akcji, aby pobrać poszkodowanych w Koziej Przełęczy Wyżnej. Po udanym podjęciu na pokład poszkodowanych śmigłowiec wraca do Koziej Doliny, ewakuuje ratowników
i rannego. Śmigłowiec leci przekazać rannych do karetki pogotowia. Ten sam dzień i kolejny wylot, tym razem do ratownika TOPR-u, który uległ wypadkowi. Po zatankowaniu wykonano kolejny lot w rejon Koziej Doliny. W czasie ewakuacji rannego ratownika załoga otrzymuje kolejne wezwanie w rejon Skupinowego Upłazu. Po przyziemieniu na Przełęczy między Kopami wysiada ratownik i udaje się do poszkodowanego, a śmigłowiec odlatuje do Zakopanego, aby przekazać poszkodowanego karetce pogotowia. Śmigłowiec powraca w rejon Koziej Dolinki, gdzie następuje ewakuacja poszkodowanego i ratowników. Śmigłowiec leci prosto do Skupinowego Upłazu, skąd zostaje ewakuowana kolejna osoba poszkodowana. Wszystkich poszkodowanych przetransportowano do zakopiańskiego szpitala.

15 lotów jednego dnia
Służba była czasem bardzo intensywna. Jeden z takich dni rozpoczął się od wezwania do zachorowania w rejonie Babiej Góry. Po podebraniu osoby poszkodowanej na pokład przetransportowano ją na lądowisko przyszpitalne. Ponowne wezwanie też do zachorowania, tym razem w rejon Grzybowca. Szybka ewakuacja chorego i transport do szpitala. Kolejny wypadek w jaskini w rejonie Studni Kazalnicy. Start i podebranie ratowników z centrali, a następnie desant w rejonie zdarzenia i kolejne loty, aby przetransportować ratowników i sprzęt do akcji ratunkowej w jaskini. Po akcji w jaskini śmigłowiec podejmuje poszkodowanego i transportuje na lądowisko przy szpitalu. To nie koniec, śmigłowiec odlatuje do jaskini po ratowników i sprzęt. Po zakończeniu całego zadania wraca na lądowisko bazowe.

Trudne warunki pogodowe
Zdarzały się bardzo dramatyczne i trudne wezwania jak w dniu 11 października 2014 r., gdy załoga śmigłowca otrzymała prośbę o pomoc dla dziecka z urazem kręgosłupa w rejonie Sarniej Skały. Piloci podjęli próbę wykonania lotu, jednak po krótkim czasie z powodu silnej turbulencji zadanie zostało przerwane. Dopiero przy drugim podejściu, gdy warunki pogodowe pozwoliły na bezpieczne wykonanie zadania, ewakuowano dziecko i przetransportowano do szpitala.

Najdłuższa akcja
17 lipca był dniem intensywnych poszukiwań w najwyższych partiach Tatr. Rozpoczął się od startu w rejon Rysów, gdzie desantowano ratowników w Buli oraz na Przełęczy Waga. Kolejny transport ratowników w rejon Pięciu Stawów i desant w Koziej Dolinie oraz na Zawracie. Następnie lot poszukiwawczy i rekonesans ściany Żlebu Kulczyńskiego, Zawratu i Krzyżnego. Podebranie ratowników z rejonu Pięciu Stawów i przetransportowanie na Buczynową Dolinę. Następnie dalsze poszukiwania i lot sprawdzający ścianę w rejonie Świnicy. W międzyczasie powrót po ratowników do bazy i wylot do innego wypadku w Koziej Przełęczy Wyżnej. Desant ratowników do poszkodowanego i szybkie podebranie i transport na lądowisko przyszpitalne. Następnie kolejny lot poszukiwawczy z ratownikami i desant w pod Krzyżnem. Powrót
w rejon Pięciu Stawów i podebranie ratowników z poszukiwań i przebazowanie ich w rejon Buczynowej. Po desancie kontynuacja poszukiwań z powietrza w rejonie Świnicy. Kolejne podebranie ratowników z okolicy Hali Gąsienicowej i powrót do Centrali TOPR-u. Kolejny wylot z ratownikami, tym razem w rejon Chudej Turni, gdzie podebrano poszkodowanych
i przetransportowano na lądowisko przyszpitalne. Po powrocie na lądowisko bazowe okazało się, że załoga śmigłowca spędziła w powietrzu łącznie ponad 4 godziny, podczas których przetransportowano 4 osoby.

Udział w zabezpieczeniu uroczystości na 25-lecie Wolności
Nad bezpieczeństwem uczestników uroczystości czuwali nie tylko funkcjonariusze prewencji, sztabu Policji czy też ruchu drogowego, ale także policyjni lotnicy wspólnie z wojskowymi pilotami. Patrole lotnicze były ważnym elementem operacji zabezpieczenia uroczystości. Loty realizowano śmigłowcami Mi-8, W-3 „Sokół” i Bell 206, z wykorzystaniem systemu obserwacji lotniczej. Patrole lotnicze miały na celu zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa w przestrzeni powietrznej w rejonie Warszawy oraz strefy o ograniczonym ruchu lotniczym o promieniu 50 km od centrum Warszawy. Działania Lotnictwa polegały również na prowadzeniu obserwacji z powietrza podczas wsparcia działań służb zabezpieczających. Obserwacja z użyciem systemów elektronicznych i przekazem obrazu do stanowisk kierowania przyczyniła się do identyfikacji różnego rodzaju zdarzeń i zagrożeń. Loty patrolowe monitorujące natężenie
i utrudnienia w ruchu drogowym pozwoliły sprawnie skoordynować działania policyjne.

Udział w obchodach Dni Morza
W czerwcu lotnictwo policyjne zaznaczyło swój udział podczas obchodów Dni Morza. Na wodach zatoki Gdańskiej załoga śmigłowca Mi-8 oraz funkcjonariusze Biura Operacji Antyterrorystycznych KGP przeprowadzili pokaz desantowania na pokład jednostki pływającej. Zademonstrowanie działań antyterrorystycznych i ratowniczych zorganizowano z udziałem statku „Zodiak”. Widzowie mogli przy tej okazji na żywo obserwować, w jaki sposób prowadzi się akcję ratowniczą na morzu.
Udział w ćwiczeniach „PIONEX 2014”
Pod koniec kwietnia na terenie powiatu radomskiego Lotnictwo Policji uczestniczyło w ćwiczeniach o kryptonimie
„PIONEX 2014”. Celem ćwiczeń było współdziałanie jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych na wypadek rozwoju zagrożeń związanych z przebywaniem na terenie RP dużej liczby cudzoziemców.
Lotnictwo Policji było odpowiedzialne za zapewnienie bezpieczeństwa w przestrzeni powietrznej w rejonie prowadzenia ćwiczeń dla wszystkich biorących w nim udział formacji lotniczych. Z pokładu śmigłowca Bell 206, posiadającego zabudowane kamery systemu obserwacji lotniczej, transmitowano obraz z poglądem sytuacji do stanowisk naziemnych.

Ćwiczenia dla policyjnych ratowników w Krynicy
W październiku w rejonie Krynicy Górskiej obyły się ćwiczenia dla jednostek specjalnych Policji i innych służb ratunkowych. Gospodarzem szkolenia było Biuro Operacji Antyterrorystycznych KGP oraz Samodzielny Pododdział Antyterrorystyczny Policji w Katowicach. W przedsięwzięciu uczestniczyli również antyterroryści z Krakowa i Kielc oraz funkcjonariusze Specjalistycznej Grupy Ratownictwa Wysokościowego Państwowej Straży Pożarnej z Krakowa oraz ratownicy Beskidzkiej Grupy GOPR-u. Podczas kilku dni zajęć i ćwiczeń praktycznych w powietrzu służby mogły ustalić jednolite metody działań i wymienić się doświadczeniami. Wypracowane standardy pozwolą uzyskać odpowiedni poziom gotowości do działań w przypadku klęsk żywiołowych i zdarzeń wymagających użycia technik desantowych oraz ewakuacji z pokładu śmigłowca.

Szkolenie na nowym śmigłowcu
Funkcjonariusze służby Lotnictwo Policji uczestniczyli w szkoleniu na śmigłowcu typu Bell 412, który został przekazany Policji z rozformowywanej jednostki wojskowej. Szkolenie zostało przeprowadzone w Warszawie oraz w bazie lotniczej RAF w Anglii. Piloci zostali delegowani za granicę na trening w symulatorze lotu, a całość przedsięwzięcia została przeprowadzona przez pilotów instruktorów trenujących na co dzień angielskie siły powietrzne. Przeszkolono 6 pilotów i 10 mechaników obsługi. W pierwszych miesiącach 2015 r. planowane jest pełne wdrożenie nowego typu śmigłowca do wsparcia działań policyjnych.

Lotnicy policyjni dla dzieci
Zarząd Lotnictwa Policji stara się integrować ze społeczeństwem i czynnie propagować ideę lotnictwa na rzecz bezpieczeństwa i porządku publicznego.
W dniu 3 sierpnia 2014 r. śmigłowiec Lotnictwa Policji uczestniczył w Edukacyjnym Spotkaniu Rodzinnym pn. „Podwórkowi Powstańcy, czyli Dzieci w Powstaniu Warszawskim”, którego motyw stanowiło pokazanie zaangażowania dzieci i młodzieży w pomoc powstańcom i ludności stolicy. Kulminacją spotkania było odebranie zrzutu z pomocą dla Warszawy. Śmigłowiec W-3 „Sokół” dokonał zrzutu metalowych kubków z logo PW. Zadanie zrealizowano na prośbę Muzeum Powstania Warszawskiego.
W związku z tym, że Lotnictwo Policji znajduje się na terenie Powiatu Warszawskiego Zachodniego, w dniu 30 maja 2014 r. śmigłowiec Bell 206 brał udział w powiatowym Dniu Dziecka pod hasłem „Bezpieczny Uśmiech” na terenie Komendy Powiatowej Policji w Starych Babicach. Pokaz stał się nie tylko ogromną atrakcją dla najmłodszych uczestników, ale i w znaczący sposób podniósł wiedzę ogólną na temat lotnictwa i jego zadań.
Ponadto Lotnictwo Policji wielokrotnie gościło dzieci warszawskich przedszkoli i szkół na terenie lotniska Warszawa-Babice.

mł. insp. Jacek Gnyp,
naczelnik Wydziału Lotniczego ZLP KGP

Pełna wersja artykułu "Powietrzne operacje Policji"