Musimy być przygotowani na każdą sytuację

z insp. Janem LACHEM Zastępcą Komendanta Głównego Policji rozmawiają Piotr Maciejczak i Agnieszka Gorzałczyńska-Mróz

 

Panie Komendancie, w przygotowaniach do zabezpieczenia dwóch ważnych, lipcowych wydarzeń, tj. Szczytu NATO w Warszawie oraz Światowych Dni Młodzieży (ŚDM), uczestniczy wiele służb. Jaki jest udział Policji w tych działaniach?

Trzeba mieć świadomość, że organizatorami obydwu przedsięwzięć nie jest rząd polski, a – odpowiednio – Kwatera Główna NATO oraz Archidiecezja Krakowska. Nawet wizyta papieża Franciszka odbywa się na zaproszenie organizatorów ŚDM. Nasz kraj jedynie gości ich uczestników. To w dużym stopniu determinuje stawiane przed wszystkimi służbami wymagania dotyczące bezpieczeństwa. Ze względu na rangę i charakter przedsięwzięć przygotowania są prowadzone w międzyresortowych i resortowych zespołach.

Komendant Główny Policji jest zastępcą przewodniczącego zespołu ds. koordynacji działań służb podległych lub nadzorowanych przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, w tym Policji, BOR, SG, PSP oraz właściwych departamentów MSWiA. Zespół ten wypracował harmonogram przygotowań, podzielony na zadania, podzadania i czynności, których jest ponad pół tysiąca, z czego prawie 400 ma zrealizować nasza formacja. Wszystko to po to, by mogła podczas operacji skutecznie wykonać swoje zadania, do których należy zabezpieczenie prewencyjne i operacyjne miejsc spotkań i uroczystości, tras przejazdu (eskorty policyjne), zabezpieczenie kontrterrorystyczne, w tym wsparcie innych służb w sprawdzeniach pirotechnicznych, zabezpieczenie tras przemieszczania się pielgrzymów oraz analiza zagrożeń.

 

W jakim punkcie przygotowań jesteśmy?

Wiele już zrobiliśmy, ale też sporo jeszcze przed nami. Opracowano wstępną kalkulację niezbędnych sił i środków. Szacujemy, że do zabezpieczenia Szczytu NATO zostanie skierowanych blisko 5000 policjantów, w tym ponad połowa z KSP, a reszta w ramach wsparcia z terenu. Zabezpieczenie ŚDM i wizyty Papieża Franciszka natomiast zaangażuje łącznie ponad 9000 funkcjonariuszy, w tym do dyspozycji Komendanta Wojewódzkiego Policji w Krakowie będzie ponad 6000, a do dyspozycji Komendanta Wojewódzkiego Policji w Katowicach – ponad 3000 funkcjonariuszy garnizonu śląskiego. Trwają intensywne prace nad zapewnieniem zakwaterowania i wyżywienia dla policjantów biorących udział w operacji. Podczas Szczytu NATO w Warszawie policjantów zakwaterujemy przede wszystkim w Centrum Szkolenia Policji w Legionowie i Zakładzie Kynologii Policyjnej w Sułkowicach, które na ten czas przerwą realizację procesu dydaktycznego. W Legionowie trwają ostatnie prace związane z zakończeniem remontu bloku internatowego i wyposażeniem go w sprzęt kwaterunkowy i gospodarczy, co powiększy w czerwcu naszą bazę noclegową o ponad 250 miejsc, w sumie w obu ośrodkach będzie można zakwaterować 1150 funkcjonariuszy biorących udział w operacji. W celu zapewnienia sprawnej obsługi maksymalnych stanów osobowych w CSP zostanie również uzupełnione wyposażenie bloku żywienia.

Na terenie garnizonu krakowskiego udało się zapewnić już ponad 3 tys. miejsc noclegowych. Swoją bazę udostępnią m.in. Szkoła Policji w Katowicach, a także – po ostatnich ustaleniach z dowództwem Sił Zbrojnych RP – pobliskie jednostki wojskowe. Trwają jeszcze przetargi na kwaterunek i wyżywienie, chcemy zapewnić policjantom jak najlepsze warunki. Z operacją wiążą się zakupy nowego sprzętu, który pozostanie w jednostkach również po jej zakończeniu. Staramy się zapewnić wyposażenie w sprzęt teleinformatyczny i łączności, realizujemy m.in. zakupy radiotelefonów, systemu transmisji obrazu „na żywo”, wizualizacji wielkoformatowej, terminali mobilnych. Bardzo istotne jest także serwisowanie oraz sprawdzenie poprawności działania, przeglądy, konfiguracja i rozbudowa systemów teleinformatycznych oraz IT. W sumie na zabezpieczenie Szczytu NATO przeznaczono prawie 24 mln zł, a na zabezpieczenie Światowych Dni Młodzieży – 45 mln zł.

 

Czy może Pan przybliżyć sposób organizacji zabezpieczenia tych przedsięwzięć?

Obydwa wydarzenia odbędą się w lipcu, więc ich zabezpieczenie traktujemy jako jedną, dużą operację, tym bardziej że w tym samym miesiącu ma się odbyć Przystanek Woodstock. Dla całej Policji będzie to okres wielkiej mobilizacji.

Obrady Szczytu NATO na Stadionie Narodowym (8−9 lipca) będą całkowicie zamknięte dla osób postronnych. Błonia stadionu zostaną dodatkowo otoczone 3-kilometrowym płotem. W spotkaniach ma uczestniczyć prawie 2,5 tys. ważnych osobistości z całego świata – ministrowie obrony i przedstawiciele dowództwa NATO. Największą odpowiedzialność za bezpieczeństwo w strefie „zero” będą miały oczywiście BOR i ŻW, zadaniem Policji będzie zabezpieczenie prewencyjne zewnętrznego pierścienia i eskorty VIP-ów na terenie miasta lub kraju. Do zabezpieczenia Szczytu NATO w Warszawie zostaną prawdopodobnie zaangażowani policjanci z Białegostoku, Szczecina, Łodzi i Rzeszowa. Następnie część z nich weźmie udział w zabezpieczeniu Przystanku Woodstock.

Działania związane ze Światowymi Dniami Młodzieży stanowią dla służb inny rodzaj wyzwania, bowiem  są to uroczystości religijne o bardzo otwartym charakterze. Te oficjalne, w Krakowie, rozpoczną się 26 lipca, jednak wcześniej we wszystkich polskich parafiach odbędą się liczne wspólne modlitwy, msze, koncerty, pielgrzymki oraz nocne czuwania. Ich uczestnicy będą się następnie przemieszczać do Krakowa na spotkanie z Ojcem Świętym. Władze kościelne szacują, że do Polski może wówczas przybyć nawet 2,5 mln wiernych z zagranicy. Przewidujemy, że do stolicy Małopolski może przyjechać kilkaset tysięcy osób autokarami i samochodami, a także duże grupy osób podróżujących koleją, dlatego bardzo ważny będzie nadzór nad drogami i autostradami oraz liniami kolejowymi w całej Polsce. W związku z tym w działaniach podczas wizyty Papieża Franciszka i ŚDM będą uczestniczyć funkcjonariusze ze wszystkich garnizonów – zarówno oddziały prewencji, jak i policjanci ruchu drogowego, służby kryminalnej oraz antyterroryści i minerzy-pirotechnicy. Zaangażowane zostanie także lotnictwo. W Warszawie i w Krakowie powstaną strefy zamknięte dla lotów, a do zapewnienia bezpieczeństwa będą wykorzystywane zarówno śmigłowce policyjne, jak i dyżurna para myśliwców wojskowych. Zgodnie z wstępnymi uzgodnieniami, w zabezpieczeniu wesprze nas około 600 żołnierzy ŻW.

 

25 marca br. weszła w życie specustawa związana z organizacją wizyty Papieża oraz ŚDM. Co z niej wynika dla Policji?

Ta ustawa ma dla nas duże znaczenie. Przypomnijmy – do wydarzeń o charakterze religijnym nie stosuje się przepisów ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych. Specustawa natomiast przyznaje Policji na czas ŚDM takie same uprawnienia jak w przypadku imprez masowych, co oznacza, że plan zabezpieczenia ŚDM zostanie opracowany przez Wojewodę w porozumieniu z organizatorem ŚDM i przekazany Komendantowi Głównemu Policji, Komendantowi PSP, Szefom BOR oraz ABW do 15 maja. Zgodnie z tą ustawą Policja – do 31 sierpnia br. – będzie miała prawo gromadzić i przetwarzać dane osób stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym uzyskane i przetwarzane przez służby i organa ścigania innych państw. Policja będzie też – na wniosek organizatora ŚDM – dokonywać sprawdzeń wolontariuszy pod kątem stwarzania przez nich zagrożenia dla bezpieczeństwa i porządku publicznego. Specustawa gwarantuje też policjantom wypłatę ekwiwalentu pieniężnego za nadgodziny wypracowane w związku z zabezpieczeniem ŚDM.

 

Jaką funkcję podczas tej operacji będzie pełnić Policyjne Centrum Dowodzenia w Legionowie?

Z Policyjnego Centrum Dowodzenia w Legionowie będą koordynowane działania Policji, Sił Zbrojnych oraz pozostałych służb i podmiotów. PCD będzie zarządzać siłami i środkami Policji, w tym centralnym odwodem sił do działań kontrterrorystycznych, oraz informacjami na terenie całego kraju, prowadzić współpracę krajową i międzynarodową, a także zapewni jednolity system meldunkowy. Podobnie jak podczas wcześniejszych operacji, w PCD będą pełnić służbę również przedstawiciele Sił Zbrojnych RP (w tym ŻW), PSP, SG, Europolu i Interpolu, głównie z grupy IMEST, zajmującej się wsparciem zabezpieczenia dużych imprez międzynarodowych.

PCD będzie pracowało tak długo, aż uczestnicy ŚDM bezpiecznie powrócą do swoich domów. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że tak duża liczba uczestników nie wyjedzie z Krakowa jednego dnia. Biorąc pod uwagę wcześniejsze doświadczenia, wprowadzimy w Centrum Dowodzenia pięć zmian, a nie cztery, co zwiększy komfort służby. Zadaniem PCD będzie również zapewnienie wsparcia informacyjnego i procesowego dla ośmiu polskich policjantów skierowanych do działań podczas zabezpieczenia Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO 2016 we Francji, które rozpoczną się 10 czerwca.

 

Na jakie szkolenia Policja kładzie nacisk w ramach przygotowań do tej operacji?

Cykl intensywnych szkoleń realizuje Biuro Operacji Antyterrorystycznych – są to treningi i ćwiczenia prowadzenia działań bojowych (antyterrorystycznych i ratunkowych) w różnych warunkach. Wytypowani policjanci uczestniczą w kursie dowódców podoperacji AT w ramach operacji policyjnych realizowanym w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie. O przeszkolenie żołnierzy na kursach dla dowódców akcji i operacji policyjnych zwróciła się również Żandarmeria Wojskowa. CSP uruchomiło warsztaty minersko-pirotechniczne przygotowujące policjantów, głównie garnizonu małopolskiego, do prowadzenia śledztwa po wybuchu oraz oględzin miejsc katastrof. Ponadto w garnizonach są prowadzone szkolenia przez Nieetatowe Grupy Rozpoznania Minersko-Pirotechnicznego dla policjantów pionów prewencji i kryminalnego pod kątem prewencyjnego rozpoznania zagrożeń związanych z użyciem materiałów wybuchowych.

Duże znaczenie – również w kontekście przygotowań do zbliżających się wydarzeń – mają także zadania szkoleniowe wynikające z priorytetów Komendanta Głównego Policji na lata 2016–2018, w tym m.in. kursy w zakresie ruchu drogowego, dla służby dyżurnej oraz dla zespołów oględzinowych do zwalczania terroru kryminalnego.

Koniecznym elementem przygotowań są oczywiście ćwiczenia zgrywające. Odbędą się w maju, z udziałem wszystkich służb uczestniczących w operacji.

 

Czy w związku z ostatnimi wydarzeniami w Europie i na świecie polska Policja przewiduje zagrożenia zamachami terrorystycznymi?

Współpraca ze służbami specjalnymi gwarantuje sprawny przepływ informacji o wszelkich zagrożeniach, jakie zostaną zidentyfikowane. W chwili obecnej nie mamy żadnych sygnałów o takich zagrożeniach. Niemniej jednak profesjonalne przygotowanie Policji powinno przewidywać wystąpienie wszelkiego rodzaju zagrożeń, w tym również takich. Musimy być przygotowani, aby móc skutecznie zadziałać w każdej sytuacji.

Dziękujemy za rozmowę

 


Pełna wersja artykułu Musimy być przygotowani na każdą sytuację w pliku PDF