Wypadek na Zakopiance, pożar domu w Szczejkowicach, upadek z wysokości w Suszcu – to przykładowe sytuacje, do których wezwano śmigłowiec Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. Czym dokładnie jest i jak działa LPR?

Obecnie już nikogo nie dziwi lądowanie nawet kilku śmigłowców na miejscu zdarzenia z dużą liczbą poszkodowanych. Wszędzie tam, gdzie potrzebna jest natychmiastowa pomoc, liczy się czas dotarcia do pacjenta, jak i czas jego dostarczenia do szpitala specjalistycznego, dyspozytorzy medyczni nie wahają się, by wykorzystywać załogi Śmigłowcowej Służby Ratownictwa Medycznego. Podczas ostatniego wypadku na Zakopiance, w którym uczestniczył autokar z gimnazjalistami, ciężarówka i samochód osobowy, zadysponowano 4 śmigłowce LPR. Do Tenczyna przyleciały maszyny z Krakowa, Opola, Kielc i Sanoka. Dwie z nich ponownie wracały na miejsce zdarzenia po przekazaniu do szpitali pierwszych pacjentów.

  Historia  

Pierwsze loty w celu ratowania życia w Polsce sięgają jeszcze okresu międzywojennego. Chociaż ich rozwój został przerwany na czas wojny, już w 1955 r. powołano do życia lotnictwo sanitarne. Powstało wtedy piętnaście Zespołów Lotnictwa Sanitarnego na terenie całego kraju oraz Centralny Zespół Lotnictwa Sanitarnego w Warszawie. Do ich zadań należał transport chorych i rannych, ale też m.in. krwi, leków i samych lekarzy. Początkowo transporty były wykonywane za pomocą samolotów, a od lat 60. również z wykorzystaniem śmigłowców.

W 2000 r. na miejsce Zespołów Lotnictwa Sanitarnego minister zdrowia Franciszka Cegielska powołała Śmigłowcową Służbę Ratownictwa Medycznego HEMS (ang. Helicopter Emergency Medical Service). 12 maja 2000 r. utworzono
w ten sposób Lotnicze Pogotowie Ratunkowe – samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, finansowany bezpośrednio przez Ministerstwo Zdrowia. Bazy HEMS i statki powietrzne przeszły modernizację i zostały odpowiednio doposażone. W roku 2011 wymieniono całą flotę – stare śmigłowce Mi-2 zostały zastąpione przez Eurocoptery EC 135.

  Bazy i zespoły HEMS  

Obecnie w Polsce funkcjonuje 21 stałych baz HEMS, 1 baza sezonowa oraz Samolotowy Zespół Transportowy. Cztery z nich operują całodobowo, pięć od godz. 7.00 do godz. 20.00, a reszta od wschodu do zachodu słońca (ale nie wcześniej niż od 7.00 i nie później niż do 20.00). W każdej bazie załoga jest gotowa do startu w ciągu 3 minut od otrzymania zgłoszenia.

Każdy zespół helikoptera składa się z pilota, lekarza i ratownika medycznego lub pielęgniarza. Wymagania stawiane przed kandydatami do załogi LPR są dość wysokie, żeby zapewnić pełen profesjonalizm i bezpieczeństwo przy opiece nad pacjentami. Po przyjęciu do pracy kandydata czeka jeszcze szkolenie.

Przy centrali LPR w Warszawie działa Ośrodek Szkolenia Lotniczego, do którego przez cały rok przyjeżdżają załogi z całej Polski w celu doskonalenia się. W ośrodku znajduje się też symulator lotu, wiernie odzwierciedlający kabinę użytkowanego śmigłowca EC 135. Piloci mogą w nim trenować wszelkie sytuacje, np. awarię silnika. W szkoleniach biorą też udział ratownicy medyczni i pielęgniarze, którzy w trakcie lotu są prawą ręką pilota.

(...)

Justyna Sochacka
Rzecznik prasowy Lotniczego Pogotowia Ratunkowego

Pełna wersja artykułu "Lotnicze Pogotowie Ratunkowe – zadania i funkcjonowanie" w pliku PDF